Yang Jwing Ming

Aż dziw, że jeszcze nic na ten temat nie napisałem. Zastanawiałem się dlaczego? Mistrz Yang Jwing Ming to naprawdę pierwszy „żywy” mistrz, którego na oczy widziałem. I był to początek wieku – czas, w którym jeszcze tylu co obecnie mistrzów do Polski nie przyjeżdżało. Nie było youtuba ani nawet nie miałem dostępu do internetu. Wybór był zatem prosty, ale nie dlatego że jedyny mistrz na horyzoncie, było coś jeszcze co spowodowało, że na lata związałem się z tym przekazem. Cóż to było? O tym za chwilę. Na początku słów kilka o mistrzu.

mistrz Yang Jwing Ming

…rocznik 1946, urodzony na Tajwanie w Xinzhu Xian – Jiuzhizu mówi, że jakby to na polski przetłumaczyć, to by to było: Nowe Bambusowo.

Kiedy miał piętnaście lat rozpoczął trening stylu Shaolin Białego Żurawia (Pai Huo) u mistrza Gin Gsao Chenga. Uczył się tego Białego Żurawia długo, do 1974 kiedy to wyjechał na studia. Sam o sobie pisał, że nauki nie dokończył. Ponoć mistrz Cheng obiecywał mu, że jeśli zostanie na Tajwanie, to nauczy go wszystkiego. Nie mniej jednak – jego poziom wiedzy jest bardzo wysoki. Osobiście myślę, że to jest jego styl dominujący, 15 lat nauki pod okiem mistrza, przy bezpośrednim kontakcie z nim musiało dać efekty.

A skąd się wzięło Tai Chi? Otóż kiedy mistrz Yang miał 16 lat chorował na wrzody żołądka. Nie było to nic dziwnego. To były ciężkie czasy dla Tajwanu. Mistrz Yang mówił, że było biednie i jedzenie było raczej kiepskiej jakości. Sam o sobie mówił. że był okres w jego życiu, kiedy kradł jedzenie i nawet później, kiedy się poprawiło, to nadal mu się to zdarzało. Cóż… ciemna strona mocy to łatwa ścieżka i kusi. W każdym razie z powodów zdrowotnych młody Yang trafił do nauczyciela Tai Chi.

Kao Tao – nauczyciel Tai Chi

Kao Tao (bo to on był tym nauczycielem) nauczał wychowania fizycznego w jednej ze szkół średnich, w okolicach miejsca zamieszkania mistrza. To ważne dla całej opowieści, ale o tym później. Mistrz Yang uczył się u niego niecałe dwa lata. Ile można się nauczyć w dwa lata? I znów – przy bezpośrednim kontakcie z dobrym nauczycielem i przy zdolnościach (to chyba bezsporne, że Yang Jwing Ming musiał być utalentowanym i pracowitym tudim czyli uczniem) można nauczyć się dużo. Może nie osiągnąć pełni zrozumienia, ale nauczyć się technik można.

Dlaczego uczył się tak krótko? Myślę, że przede wszystkim dlatego, że wystarczał mu Biały Żuraw, ale wedle słów samego Yang Jwing Minga było to tak. Szkoła, w której Kao Tao był nauczycielem to była ta lepsza, bardziej elitarna szkoła. Rodziców Yang Jwing Minga nie było na nią stać i uczęszczał do tej gorszej, przez „płot”. Kiedyś przez okno zobaczył jak Kao Tao bije się/szarpie z kilkoma chuliganami, których znał ze swojej szkoły. Nie wiedział jak ma się zachować. Z jednej strony czuł, że powinien stanąć po stronie swojego nauczyciela. Z drugiej – nie miałby życia w swojej szkole, bo jego „koledzy” zaszczuliby go dość szybko. Wiecie jak to jest. I nie zareagował. Nie zrobił nic.

Po tamtym zdarzeniu zakończył treningi u Kao Tao. Zresztą kontakt i tak by się szybko urwał, bo sam Kao Tao niedługo po tym wyjechał. Mistrz Yang jako źródło swojej wiedzy przedstawia właśnie nauki mistrza Kao Tao. Myślę jednak, że to nie do końca prawda. Nauki Kao Tao dały mu jakąś bazę – forma, pchające dłonie, technika – natomiast zrozumienie tego dały mu raczej treningi Białego Żurawia

Li Mao Ching – drugi nauczyciel

Drugim mistrzem, który miał wpływ na jego Tai Chi był Li Mao Ching. To nauczyciel Długiej Pięści, stylu którego Yang Jwing Ming uczył się w czasie pobytu w Stanach.

(Dariusz Wu. skorygował – „YJM uczył się Długiej Pięści w Taipei (1964 – 1968 i 1972 – 1974). Do USA wyjechał w roku 1974.” –  ale żem walnąłem babola)

O ile w przypadku Kao Tao, mistrz sam pisał czego się uczył, to w wypadku mistrzu Li nie do końca wiadomo (oczywiście chodzi tylko o Tai Chi). Ale należy pamiętać, że mistrz Yang był już ukształtowanym praktykiem i pewnie z mistrzem Li pogłębiał swoją wiedzę, a nie uczył się nowych form. O mistrzu Li Mao Ching już kiedyś pisałem. Można tam też zobaczyć formę Tai Chi w jego wykonaniu.

Jakie jest Tai Chi mistrza Yanga? To kompletny przekaz. Zawiera długą formę, w różnych prędkościach wykonania (choć niektórzy twierdzą, że formy ręcznej się nie przyspiesza), baaardzo rozbudowane pchające dłonie, dużo prostych ćwiczeń (zwanych Qi Gongami) pozwalających na opanowanie mechaniki ciała, dużo ćwiczeń wewnętrznych i na koniec forma podwójna. Oczywiście jest też broń – miecz, szabla i długi kij, ale do tego już nie dotarłem.

Tai Chi mistrza Yanga

Właśnie te rozbudowane pchające dłonie oraz ćwiczenia wstępne i Qi Gong spowodowały, że tyle lat ćwiczyłem ten przekaz. Dodatkową zaletą na pewno jest bogata biblioteczka książek o Tai Chi i filmów, które można kupić oraz to, że bardzo często są one przetłumaczone na język polski.

Trzeba jednak zaznaczyć, że bardzo duży wpływ na mechanikę ruchu miał Biały Żuraw. Bardzo wąska pozycja, z której do tej pory śmieją się ze mnie na treningach Lao Jia i lekko wkręcona do środka przednia stopa, której już nawet na Chuo Jiao Fanzi, z grzeczności zapewne, Marek stara się nie zauważać. To wszystko to wpływy postawy z Białego Żurawia, którego przecież nigdy nie ćwiczyłem, a zostanie mi to chyba do końca życia. Warto jednak zauważyć, że większość instruktorów YMAA, którzy osiągnęli wyższe stopnie to ludzie, którzy równocześnie ćwiczą Tai Chi i Białego Żurawia. Może dlatego zawsze miałem z czymś problem? Bo koncepcje CJF różnią się od Żurawia?

Dlaczego tak dużo piszę o związku Yangowego Tai Chi z Białym Żurawiem? Bo osobiście uważam, że pomimo iż zdominował on jego dalsze aktywności treningowe, to nie jest to żaden grzech. Wielu właśnie o to miało do Yang Jwing Minga pretensje. Często padały zarzuty, że to nie oryginalne, wymyślone. Ale często zarzuty rzucali ci, którzy sami ćwiczyli formy o niewiele krótszym życiorysie. Ludzie – to wszystko jest przerobione i różne od tego ćwiczonego za czasów Yang Lu Chana. Cóż zatem dziwnego, że człowiek który miał bardzo mocne podstawy w Białym Żurawiu wstawił tam nieco swoich zasad?

Pewnie takich prób na przestrzeni ostatnich 200-stu lat było mnóstwo. Nie wszystkie się obroniły. Czy ta się obroni? tylko czas może to zweryfikować. Ale przecież nikt nie powiedział, że sztuka nie ma prawa ewoluować.

Qi Gong mistrza Yanga

Dodatkowo trzeba wspomnieć o innych praktykach, które mogą być ćwiczone samodzielnie, bez konieczności wiązania ich z Tai Chi, ale można też śmiało powiedzieć, że ich praktykowanie razem z Tai Chi może dać niesamowite efekty.

Qi Gong Kuli 

To duży i, na pierwszy rzut oka, bardzo skomplikowany system. Jego podstawy można opanować w kilka dni wytężonej pracy, a potem jego rozwijanie zależy tylko od inwencji twórczej ćwiczącego. Ćwiczenia z ciężką kulą bardzo dobrze wpływają na pracę ciała w formie Tai Chi.

Qi Gong Białego Żurawia

W wersji twardej i miękkiej. Jego podstawowym celem jest budowanie mechaniki ciała dla osób ćwiczących Białego Żurawia. Pisałem już jednak, że to ptasie Kung Fu „skaziło” Tai Chi w przekazie Mistrza Yanga więc te ćwiczenia świetnie  nadają się do pracy nad Fa Jin dla Taikikowców.

Książki

Z tego mistrz Yang jest znany na całym świecie. Wydawnictwo YMAA w Bostonie zostało założone w 1984 roku, natomiast jego polski klon – w 1996. Literatury jest mnóstwo zarówno po angielsku jak i po polsku. Sam mistrz jest autorem kilkunastu książek oraz filmów. Mam już chyba wszystkie książki mistrza wydane po polsku, oraz kilka książek w języku angielskim (ich listę można znaleźć na tym blogu w zakładce Biblioteka). To nie są małe książeczki, to duże tomiszcza zawierające dokładnie opisaną teorię oraz udokumentowaną praktykę. Każdemu można polecić.

Co prawda, nie można się z nich nauczyć ćwiczyć, choć znałem jednego gościa, który nauczył się formy z książki, ale jest tam cała masa przydatnych informacji.

Tajemnica?

Muszę o tym napisać. Tai Chi mistrza Yanga, to chyba najbardziej dynamicznie zmieniająca się forma o jakiej słyszałem. Oczywiście może być tak, że to normalne zjawisko. Jeśli macie możliwość porównać, to spróbujcie.

W sieci można znaleźć filmy nakręcone w Bostonie w latach 80-tych. Można zobaczyć fotografie formy w tak zwanej „żółtej książce”, wydanej w Stanach na początku lat 90-tych. Potem jest książka wydana na początku tego wieku (różnica 10 lat) oraz oficjalne DVD mistrza Yanga wydane 3-5 lat temu. To naprawdę są różne wykonania, bardzo różne. Dlaczego? Czy to dobrze czy źle? Tak szczerze, to niewiele mi to przeszkadzało, ale wiele osób miało to mistrzowi za złe. Szczególnie ci, którzy myśleli, że już się wszystkiego nauczyli, a tu… pach ,bęc… zmiany, zmiany, zmiany jak w Casino de Paris.

---

---

Takie dwie historie pamiętam z tym związane. Pierwsza, to chyba była w Budapeszcie na egzaminach, mistrz pokazał nieco inaczej pracę rąk przy An. Oczywiście od razu stało się to jedyną świętą wykładnią dla naszych ticzerów. Ileż to osób oblało wtedy egzamin, bo w emocjach nie powtórzyli dokładnie po mistrzu?

Druga historia, to pewien obóz w Suchej Beskidzkiej, kiedy to mistrz po raz pierwszy pokazał formę, która zawierała mnóstwo małych kółek (coilingu). Wszyscy byli w szoku, a ja usłyszałem jak jeden ze znajomych mi nauczycieli mówił: „ludzie mi nie uwierzą, że teraz wszystkiego od nowa trzeba się uczyć”

Ja myślę, że niektóre zmiany (najczęściej – zmiany trajektorii rąk), to była próba przekazania nam, że formę można interpretować na różne sposoby. A inne? A któż to wie co mistrzom po głowie chodzi…?